FOMO in de Accountancy, maar waarom?
Het is tijd voor een reality check. In de accountancy lopen ze zelden voorop. En toch… hebben ze vreselijke FOMO. Fear Of Missing Out. Het is geen verrassing dat deze sector in termen van diensten niet heel veel innoveert. Een jaarrekening is nu eenmaal een jaarrekening, Die kan je opstellen, samenstellen of controleren. Plat gezegd.
Een betere insteek is adopteren. Dan kan deze sector. Iedere keer als er iets nieuws in tech landt — AI, process mining, machine learning, Tableau dashboards — dan slaat de nervositeit toe in kantoren van Groningen tot Geleen. “Moeten we hier iets mee?”
Het antwoord is meestal: “Ja vast, laten we er wel een pilotgroep voor oprichten.”
De gevalideerde tijdlijn van technologie (en onze adoptiegedrag)
| Jaar | Technologie | Opmerking voor de accountant |
| 3000 v.Chr. | #Oerstatistiek | Egyptenaren tellen graanschuren. Accountants controleren voorraadlijsten. |
| 1450 | #DubbelBoekhouden | Luca Pacioli: onze enige originele innovatie. Daarna: lean back & adopt. |
| 1642 | #Rekenapparaat (Pascal) | Eerste poging tot fiscale optimalisatie. |
| 1983 | #Lotus123 | Eerste killer spreadsheet op IBM PC. Veel gebruikt tot Excel kwam. |
| 1985 | #DataAnalytics | Statistische software (SPSS, SAS) komt op. Accountants blijven bij audit sampling. |
| 1987 | #Excel | Start van onze hechte relatie met formules, filters en foutgevoeligheid. |
| 1990 | #BigData | Te veel data, te weinig grip. Accountants reageren met: “Stuur maar als pdf”. |
| 2000 | #DigitaleDossiers | Eindelijk geen papieren mappen meer. Maar wel vijf versies van dezelfde auditfile. |
| 2003 | #Dashboarding (Tableau) | Data mooi maken. Dus gebruiken wij het voor urenoverzichten en bezettingsgraden. |
| 2007 | #ProcessMining (tools) | Logfiles onthullen werkelijke processen. Wordt vooral in pilots getest. |
| 2008 | #Blockchain | De controle wordt overbodig. Spoiler: nee. |
| 2010 | #TextMining + ML | Juristen, banken en onderzoekers duiken erin. Wij zoeken nog steeds op kasverschillen |
| 2015 | #MachineLearning mainstream | Vooral voor risicoanalyses. En modellen die we niet helemaal vertrouwen. |
| 2020 | #API’s modern webbased | Systemen praten met elkaar. Wij kopiëren nog steeds tussen Excel-tabbladen. |
| 2022 | #LLM (ChatGPT etc.) | AI schrijft teksten. Wij herzien ze grondig, en factureren per uur. |
| 2025 | #AI-Agents | Machines voeren taken uit. Ons vaktechnisch bureau houdt voorlopig de handrem erop. |
| Unknown | #AI-Auditing | Staat op het visiedocument. Gebeurt in de praktijk nog niet. |
Waarom is er FOMO in een sector die niet van risico’s houdt?
Goede vraag. Hier drie verklaringen:
1. Innovatie komt van buitenaf
- Accountancy ontwikkelt zelden zelf technologie. Alles wat nieuw is, komt via IT, Compliance of de klant.
- En dus: als anderen het hebben, moet dat beroep iets doen. Want: reputatie, peer pressure, partnermeetings.
2. Excel is geen strategie
- Tableau ziet er gewoon gelikter uit. En die demo was echt indrukwekkend.
- Private Equity wil innovatie terugzien in de Excel multiplier spreadsheets
3. De angst om achter te lopen op de Big 4 (of de buurman)
- Elk whitepaper of LinkedIn-post met een buzzwoord als “genAI” triggert paniek in partnergroepen.
- Niet omdat ze het willen snappen — maar omdat ze bang zijn dat ze de boot missen, inclusief klant, omzet en hippe vacaturetekst.
Conclusie: adopteren – niets mis mee.
Nee, het accountancyberoep is nooit te laat — maar ook zelden als eerste. En dat is oké, want accountants “adopteren” zorgvuldig.
Ok, moet adoptie sneller? Gaat adoptie niet snel genoeg? Dat kan, maar tegelijkertijd, de sector staat er best goed voor.
Uit een rondje recente persberichten rondom overnames van accountantskantoren lezen we dat er meer geïnvesteerd moet worden in “innovatie”
Maar wat dan, zie, de lijst hierboven. Wat gaat de sector “innoveren”?
Wellicht is dat de echte oorzaak van FOMO – de sector wil innoveren, maar realiseert zich gewoon niet goed dat ze vrij aardig kunnen adopteren en dat daarmee best een prima dienstverlening mee wordt gerealiseerd.
Ook last van FOMO? Meer inzicht in dit vraagstuk?
Deel gerust je verhaal op TheDataConnection.nl
De Redactie