AI en de versnelling van middelmatigheid: waarom we straks massaal afhaken
Er zit een vreemd soort ironie in deze tijd. Terwijl techbedrijven roepen dat AI de creativiteit democratiseert, lijkt het tegenovergestelde te gebeuren: we verdrinken in middelmatigheid. De Spotify-ervaring illustreert het perfect. AI-gegenereerde muziek duikt op onder artiestennamen, nep-bands scoren miljoenen streams met generieke beats, en luisteraars beginnen af te haken. Wat ooit een platform voor ontdekking was, voelt nu steeds vaker als een zee van algoritmisch geproduceerde ruis.
De vraag is niet of AI kunst kan maken, maar of we nog herkennen wanneer iets de moeite waard is.
Van creatie naar replicatie
Waar AI ooit een belofte van vernieuwing in zich droeg, zien we nu vooral versnelling van herhaling. Modellen als Suno, Udio en Stable Audio kunnen in seconden een ‘nieuwe’ track genereren – gebaseerd op miljoenen bestaande. Dat klinkt spectaculair, tot je het hoort: hetzelfde akkoordenschema, dezelfde vocal-flow, dezelfde voorspelbare drop.
De algoritmes zijn niet bezig met kunst, ze zijn bezig met optimalisatie van herkenbaarheid. En dat blijkt dodelijk saai.
Spotify bevestigde recent dat het miljoenen nummers verwijdert die te generiek of ‘spamachtig’ bleken – veelal AI-muziek bedoeld om het algoritme te voeden. Tegelijkertijd verschijnen er AI-tracks op officiële artiestenpagina’s, wat het vertrouwen van luisteraars ondermijnt. Het resultaat: een daling in engagement. Middelmatigheid op schaal blijkt een prima recept voor collectieve vermoeidheid.
De bodem van kwaliteit is bereikt
Er is iets fascinerends aan hoe snel AI die bodem bereikt. Waar menselijke creativiteit altijd laveert tussen genialiteit en mislukking, lijkt AI direct in het midden te landen. Niet briljant, niet slecht — gewoon acceptabel. En dat is precies het probleem.
De mens is evolutionair niet geprogrammeerd om eindeloos naar acceptabel te luisteren. We zoeken contrast, emotie, verhaal. De imperfectie van een stem die kraakt of een drum die net te laat valt — dát maakt iets menselijk.
AI-systemen daarentegen worden beloond om te voldoen. Het Spotify-algoritme stuurt op engagement, niet op emotie. Dus krijgt het meer van wat werkt, niet van wat raakt.
De feedbacklus van middelmatigheid
Wat er op Spotify gebeurt, is exemplarisch voor wat we in de bredere AI-wereld zien. Of het nu gaat om muziek, nieuwsartikelen, stockfoto’s of zelfs code: we creëren een feedbacklus waarin middelmatige output het trainingsmateriaal wordt voor de volgende generatie AI-modellen.
Een soort evolutionaire regressie.
De datasets die ooit vol zaten met menselijke nuance worden nu gevuld met door AI gegenereerde varianten daarvan. Modellen leren van hun eigen afgeleiden – en dat is alsof je eindeloos kopieën van kopieën maakt. Uiteindelijk vervaagt het origineel.
Het moment van verzadiging
Wat we nu zien, is de eerste fase van verzadiging. Luisteraars merken het, kijkers ook. De prikkel van ‘wow, dit is door AI gemaakt!’ is weg. De magie is routine geworden. En zodra novelty verdwijnt, resteert slechts efficiëntie — en efficiëntie is zelden inspirerend.
Het publiek keert zich dan automatisch weer naar wat zeldzaam is: authenticiteit, handschrift, vakmanschap. De ambachtelijke podcast. De imperfecte live-opname. De echte stem.
Wat dit zegt over data en business
De les voor bedrijven is duidelijk: kwaliteit is geen neveneffect van schaal.
Of je nu muziek maakt, content publiceert of AI inzet in je bedrijfsprocessen — zodra je vervalt in ‘meer van hetzelfde’, verlies je onderscheidend vermogen. AI kan prima versnellen, maar zonder menselijk kompas versnelt het vooral de middelmatigheid.
De herwaardering van het unieke
We zullen terugkeren naar de essentie: wie iets echts te zeggen heeft, wordt weer gehoord. Niet ondanks AI, maar dankzij de vermoeidheid die het veroorzaakt.
Misschien is dat de mooiste paradox van deze tijd: AI versnelt de middelmatigheid — maar precies daardoor zullen we de waarde van menselijkheid herontdekken.
Bronnen
- Nu.nl – AI-muziek verschijnt op artiestenpagina’s Spotify, zie al dip in aantal luisteraars: https://www.nu.nl/muziek/6371477/ai-muziek-verschijnt-op-artiestenpaginas-spotify-zie-al-dip-in-aantal-luisteraars.html
- NOS – Spotify pakt AI aan om artiesten te beschermen: 75 miljoen liedjes verwijderd: https://nos.nl/artikel/2584050-spotify-pakt-ai-aan-om-artiesten-te-beschermen-75-miljoen-liedjes-verwijderd
- Nu.nl – Niet-bestaande band scoort op Spotify met middelmatige muziek:
https://www.nu.nl/tech/6361927/niet-bestaande-band-scoort-op-spotify-met-middelmatige-muziek.html