Van de Nederlanders gebruikt 70 procent (nog) geen generatieve AI zoals ChatGPT, maar de verschillen tussen leeftijdscategorieën blijken heel groot. Dat blijkt uit de AlgoSoc AI Opinion Monitor van de Universiteit van Amsterdam.
De AlgoSoc AI Opinion Monitor is het eerste resultaat van het onderzoeksproject AlgoSoc. AlgoSoc staat voor ‘de algoritmische samenleving’. In het project onderzoeken wetenschappers hoe binnen de ontwikkeling van (semi-) geautomatiseerde processen, waaronder AI, publieke waarden en mensenrechten kunnen worden gewaarborgd. Onderzoekers Ernesto de León, Fabio Votta, Theo Araujo en Claes de Vreese bevroegen bijna 4.000 respondenten in Nederland alles over de ontwikkelingen binnen AI, en blijven dat de komende drie jaar doen.
‘De AI Opinion Monitor helpt om meer inzicht te krijgen in een onderwerp waar veel over te doen is’, vertelt onderzoeker Ernesto de León. ‘Discussies over AI kunnen complex zijn. Zo gaat het vaak al snel over de gevaren van AI, bijvoorbeeld over verlies van banen. De media-aandacht voor populaire chatbots als ChatGPT en andere AI-ontwikkelingen is overweldigend. Hierdoor kan het beeld ontstaan alsof iedereen in Nederland goed bekend is met AI en er zelf al dagelijks proactief gebruik van maakt.’ Dat blijkt echter niet zo te zijn, zo blijkt uit de monitor.
Grote ‘age gap’
De resultaten zijn opvallend. 70% van de respondenten geeft aan nog nooit generatieve AI, zoals ChatGPT, gebruikt te hebben. De verschillen tussen leeftijdscategorieën zijn erg groot. Zo zegt 74% van de jongeren tussen de 16 en 24 jaar afgelopen jaar gebruik te hebben gemaakt van generatieve AI. Voor mensen vanaf 25 jaar blijkt juist dat 74% nooit heeft geprobeerd een tekst of foto te genereren met AI. ‘Jongeren van nu zijn opgegroeid met het internet. Ze hebben meer vertrouwen om te experimenteren met nieuwe technologieën in hun dagelijkse routines. Dat zien we duidelijk terug in onze monitor’, aldus De Vreese, een van de onderzoeksleiders van AlgoSoc.
Herkennen AI-content
Hoewel lang niet alle Nederlanders AI-tools lijken te gebruiken, denken ze dat anderen dat wel doen. Slechts 15% van de respondenten zegt nooit in aanraking te zijn gekomen met AI-gegenereerde teksten, foto’s of video’s op sociale media. Bijna de helft (49,5%) geeft aan geregeld AI-genereerde content tegen te komen op internet. Dat is bijzonder, want de meeste respondenten achten zich tegelijkertijd niet goed in staat om AI-gegenereerde content te herkennen. Op een schaal van 1 tot 7 komt het gemiddelde van de respondenten uit op 2.58. Journalisten zijn volgens de respondenten het beste in staat om AI-content te detecteren.
Internationaal onderzoek
De resultaten van de AlgoSoc AI Opinion Monitor komen grofweg overeen met vergelijkbaar onderzoek in andere landen, uitgevoerd door Reuters Institute en de Universiteit van Oxford. Onderzoekers Richard Fletcher and Rasmus Kleis Nielsen hielden een online enquête in zes landen: Argentinië, Denemarken, Frankrijk. Japan, het Verenigd Koninkrijk en de VS.
Ook in dit onderzoek was ChatGPT veruit het bekendste AI-tool, hoewel slechts de helft van de bevolking ervan gehoord heeft. Frequent gebruik van ChatGPT komt weinig voor: in Japan ligt het dagelijks gebruik op 1%, in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk op 2%. In de VS ligt dit percentage op 7%. Velen die over ChatGPT hebben gehoord hebben het slechts één of twee keer gebruikt.
Jonge mensen zijn meer geneigd om generatieve AI-producten regelmatig te gebruiken. In de zes landen zegt 56% van de jongeren tussen de 18 en 24 jaar dat ze ChatGPT tenminste één keer hebben gebruikt, terwijl dat percentage voor mensen van 55 jaar en ouder op 16% blijft steken.
Ga naar de AlgoSoc AI Opinion Monitor
Lees over het onderzoek van Reuters Institute en Universiteit van Oxford
Bronnen:
Universiteit van Amsterdam, 21 mei 2024
Reuters Institute, 28 mei 2024