ChatGPT is een handige tool die kan helpen met teksten en informatie, maar onderzoekers waarschuwen voor ongewenste effecten. “Managers zijn zich te weinig bewust van de gevolgen van het gebruik van AI-tools op de werkvloer”, zegt hoogleraar kennis en organisatie Marleen Huysman van de Vrije Universiteit.
Marleen Huysman deed samen met postdoc Jana Retkowsky en universitair hoofddocent Ella Hafermalz onderzoek naar het gebruik van de AI-tool ChatGPT onder ‘early adopters’. Het onderzoek onthult een zorgwekkende trend: medewerkers doen steeds vaker een beroep op de AI-tool voor hulp bij basiswerkzaamheden op het gebied van kennis, zoals het zoeken van informatie, brainstormen, eerste versies maken en werk nakijken. Voorheen waren collega’s, vooral junioren en ervaren experts, de eerste bronnen waar men naartoe ging voor dergelijke hulp.
Afhankelijkheid
Volgens Huysman zijn organisaties gebouwd op samenwerking en het delen van kennis en ideeën. Dit komt echter onder spanning te staan door een tool als ChatGPT, zegt Huysman. “Het zijn de altijd vriendelijke en behulpzame ‘collega’ waar je 24/7 een beroep op kan doen. De groeiende afhankelijkheid van de AI-tool leidt er echter toe dat een medewerker minder zal delen of samenwerken met collega’s, waardoor cruciale kennis verloren gaat. Het delen van kennis en ideeën komt dan in de verdrukking. Dat gaat ten koste van innovatie en groei.”
Isolerend
Door de individuele en private aard van ChatGPT lopen medewerkers een grote kans geïsoleerd te raken van elkaar in hoe ze hun werk doen. Omdat medewerkers niet altijd open zijn over de inzet van ChatGPT in hun werk, ontbreekt volgens de onderzoekers vaak de discussie over welke rol ChatGPT zou moeten spelen in het werkproces en daarmee wordt het risico om op het gebrek van cruciale kennisdeling vergroot. De door de coronapandemie veroorzaakte situatie van thuis werken, hoge werkdruk en personeelstekorten hebben van ChatGPT een aantrekkelijk alternatief gemaakt voor het zoeken van hulp, wat het potentiële probleem verder verergert.
Toekomstscenario
Organisaties zouden volgens Huysman meer stil moeten staan wat dit betekent voor de manier waarop hun bedrijf is georganiseerd. Momenteel zijn managers vooral bezorgd over de ‘hallucinerende’ werking van ChatGPT, maar er wordt niet stil gestaan bij het toekomstige scenario waarin medewerkers elkaar niet meer nodig hebben en organisaties als los zand hun onzekere toekomst tegemoet zien. Als organisaties hun kennis niet meer kunnen verbeteren en vernieuwen, heeft dit grote consequenties voor hun bestaansrecht.
Tips aan managers
Huysman geeft tips aan managers hoe om te gaan met het gebruik van ChatGPT op de werkvloer. Dat doet ze in een recent wetenschappelijk artikel over haar onderzoek. Mogelijke interventies zijn onder meer:
Onderzoek gaat door
Het onderzoek naar de invloed van generatieve AI zoals ChatGPT op werkomgevingen gaat door. Hiervoor heeft Marleen Huysman onlangs een beurs ontvangen van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), meldt de VU. Met het project ‘GenAI@Work: Studying the Impacts of Generative AI on Knowledge Work, Management and Organizations’ wil Huysman, samen met Reza Mousavi Baygi, Ella Hafermalz, Anne-Sophie Mayer en Wendy Günther, de bedoelde en onbedoelde gevolgen van de integratie van generatieve AI-technologieën in werkomgevingen blootleggen.
Lees het wetenschappelijke artikel over het onderzoek
Hoe zal AI ons werk veranderen? (incl webinar)
Lees ook Mogen AI-chatbots worden gebruikt op het werk? – The Data Connection
Bron:
Managers zijn te weinig bewust van impact ChatGPT – Vrije Universiteit Amsterdam (vu.nl)